“Toka serbe është paguar me koka” dhe “Liri ose vdekje”. Këto lloj mesazhe në profile Facebook-u janë më të zakonshmet në grupet e Ravnogroksëve dhe Çetnikëve në Bosnje-Hercegovinë.

Rreth tridhjetë grupe dhe profile në Facebook, Instagram dhe rrjete të tjera, të cilat u monitoruan nga Radio Evropa e Lirë, shërbimi në gjuhën serbe, për një muaj, lavdërojnë, ndër të tjera, entitetin e Bosnjë dhe Hercegovinës, Republika Srpska (RS) dhe mbrojnë shkëputjen e saj nga Bosnja dhe Hercegovina.

“Nëse Drina është kufiri, do ta pimë”. Ky mesazh është publikuar nga “Chetnička omladine Gacko” në profilin e tyre në Instagram më 9 janar, së bashku me vargjet që premtojnë besnikëri ndaj RS.

Mesazhi që aludon për nevojën e “fshirjes” së lumit Drina, si kufi natyror mes BeH dhe Serbisë, është publikuar në kohën e Ditës së Republikës Srpska. Ajo ditë festohet më 9 janar, pavarësisht vendimit të Gjykatës Kushtetuese të BeH, e cila e shpalli atë jokushtetuese.

Profili “Çetnik Omladine Gacko” në Instagram ndiqet nga më shumë se 3800 persona, ndërsa në Facebook rreth 2100.

Fotografia e profilit tregon një kafkë dhe kocka të kryqëzuara, të vendosura midis dy kryqeve, me flamurin e RS në sfond. Në përshkrimin e këtij profili dallohen sloganet e njohura “Vetëm harmonia i shpëton serbët” dhe “Nuk e japim të shenjtën”.

Nuk ka asnjë informacion në lidhje me administratorët në profil, dhe nuk ka pasur asnjë përgjigje ndaj mesazhit të RSE për të diskutuar përmbajtjen e publikuar.

Tik Tok Ravnogorci

Janë 16 shoqata të regjistruara në BeH që trashëgojnë traditën e njësive famëkeqe çetnike nga Lufta e Dytë Botërore.

Në vitin 1946, udhëheqësi i Ravnogoranëve, Draža Mihailović, u dënua me vdekje për krime lufte dhe bashkëpunim me Gjermaninë naziste, pas së cilës u pushkatua. Gjykata e Lartë në Beograd e rehabilitoi atë në maj 2015.

Gjatë Luftës së Dytë Botërore, çetnikët vranë rreth 58.600 njerëz në Bosnje dhe Hercegovinë, të dhënat janë nga libri “Bosnja dhe Hercegovina në Luftën e Dytë Botërore 1941 -1945”, të autorit Rasim Hurem.

Nën simbolet e çetnikëve, krimet e formacioneve paraushtarake dhe ushtarake u përsëritën në luftën e viteve nëntëdhjetë të shekullit të kaluar, që pasoi shpërbërjen e Jugosllavisë.

Megjithatë, Goran Ljepojević, ish-president i Lëvizjes së Atdheut të Rrafshit të Bashkuar të Srpska, i tha RSE se njerëzit e Rrafshit janë “viktima të stereotipeve dhe keqinterpretimeve të historisë”.

“Ka byk në çdo kokërr dhe nuk e përgjithësoj se ne përgjithësisht jemi të mirë dhe të tjerët janë të këqij. Por më e dëmshmja është e pavërteta dhe gënjeshtrat sistematike. Lexoni anën tjetër dhe gjeni një rrugë të mesme. Edhe historinë e kam mësuar gabim në shkollë”, thotë ai. Ljepojevic.

Cila është situata aktuale?

Sot, shoqatat zyrtare të Ravnogorsk janë të regjistruara në Bosnje dhe Hercegovinë në territorin e entitetit Republika Srpska.

Në të njëjtën kohë, idetë e tyre, shpeshherë të njolla edhe me thirrje të hapura për dhunë, ndahen çdo ditë nga dhjetëra grupe, profile dhe faqe në rrjetet sociale.

Hikmet Karçiq, autor i manualit “Lëvizjet ekstreme të djathta dhe simbolika në Ballkanin Perëndimor”, thotë për Radion Evropa e Lirë se lëvizjet Ravnogorsk dhe Çetnike kanë pësuar një transformim vitet e fundit dhe janë bërë dominuese në hapësirën online.

“Tani e kemi këtë gjuhë të re për promovimin e çetizmit – përmes mimikave, muraleve dhe të ngjashme. Krahasuar me simbolikën e zakonshme, siç është një kafkë me kocka, ajo tani është përshtatur për të tërhequr brezin Tik Tok”, thotë Karaçiç.

Ai shpjegon se shumica e tyre janë profile dhe grupe anonime, të cilat “përhapin ideologjinë çetnike në një mënyrë që është tërheqëse për një audiencë më të re”.

“Ata po përpiqen të sjellin trashëgiminë nga Lufta e Dytë Botërore dhe nga lufta e viteve 1990 më afër të rinjve në mbarë botën. Ka aq shumë prej tyre sa është shumë e vështirë të mbash gjurmët e saj,” thekson ai./REL/Insajderi/