Insurrection Act (Akt i Kryengritjes) është një ligj federal i Shteteve të Bashkuara që jep mundësinë për përdorimin e forcave ushtarake në nivel kombëtar për të shtypur një kryengritje, për të restauruar rendin publik ose për të ruajtur ligjin dhe rendin në një shtet të caktuar.
Ky ligj është i vendosur në titullin 10 të Kodit të Shteteve të Bashkuara, Seksioni 251-255 dhe mund të përdoret nga presidenti i SHBA për të shpallur emergjencë kur ka një kryengritje të dhunshme që kërcënon rendin e brendshëm.
Kur përdoret Insurrection Act?
Aktin mund ta përdorë presidenti në disa situata të caktuara, si p.sh.:
Kur ka kryengritje të brendshme: Kur një grup i caktuar, shpesh civilë, është duke kryer veprime të dhunshme që kërcënojnë rendin publik, mund të përdoren forca ushtarake për t’i shtypur ato.
Kur shtetet nuk mund të ruajnë rendin: Në rastet kur një shtet i SHBA-së është në gjendje të kaotike dhe nuk mund të menaxhojë situatën me forcat e tij lokale (p.sh., policia), presidenti mund të vendosë të dërgojë trupat federale për të ndihmuar.
Kur ka shkelje masive të ligjit dhe rendit: Përdorimi i ushtrisë mund të ndodhë kur situata është jashtë kontrollit dhe ka një shkelje të rëndë të ligjit, siç mund të ndodhë pas protestash masive që kthehen në dhunë.
Historiku i Përdorimit të Insurrection Act
Aktin është përdorur shumë herë gjatë historisë amerikane, duke përfshirë disa raste të njohura:
Për të shtypur kryengritje në vitet 1800: Presidenti Andrew Jackson e përdori për të trajtuar kryengritjet dhe për të ruajtur autoritetin e qeverisë federale.
Për të mbyllur trazirat pas Luftës Civile Amerikane: Pas Luftës Civile, presidentët përdorën Insurrection Act për të ruajtur rendin në jug, ku kishte konflikte të vazhdueshme.
Për të menaxhuar trazirat pas ngjarjeve të vitit 1992 në Los Angeles: Pas trazirave të mëdha të shkaktuara nga vendimi i gjyqit për policët që dhunuan Rodney King, presidenti George H.W. Bush dërgoi trupa për të ndihmuar në restaurimin e rendit.
Kushtet për Aktivizimin e Insurrection Act:
Kryengritje serioze: Duhet të ketë një ngjarje që ka përmasat e një kryengritjeje dhe që kërcënon drejtpërdrejt rendin publik.
Dështimi i forcave të shtetit të mbajnë kontroll: Shteti ku ndodhin trazirat nuk mund të menaxhojë situatën me forcat e tij lokale (policia, gardë kombëtare, etj.).
Autorizimi i presidentit: Vetëm presidenti ka autoritetin të aktivizojë Insurrection Act dhe të dërgojë ushtrinë federale për të ndërhyrë.
Në thelb, ky ligj jep mundësinë për të përdorur ushtrinë për të ruajtur rendin në rastet kur situata e dhunshme ka arritur përmasa që rrezikojnë sigurinë e brendshme të vendit.
Materialet e publikuara nuk mund të kopjohen ose përdoren pa lejen paraprake të redaksisë së Insajderit.
© 2016-2025 Gazeta Online Insajderi - Të gjitha të drejtat e rezervuara.
