Demokracia në rënie të lirë - Insajderi
×
  • Op-Ed
  • Op-Ed

    Demokracia në rënie të lirë

    Insajderi
    02 July 2025 - 17:42
    Klikoni Këtu për t'u bërë pjesë e kanalit të Insajderit në Youtube.

    Shkruan: Doruntina Meha 

    Në demokraci, asnjë lider nuk është më i madh se institucioni që përfaqëson. Askush nuk është më
    i rëndësishëm se rregulli që e ka sjellë në pushtet.

    Dhe asnjë vullnet nuk mund të qëndrojë mbi ligjin. Në çdo shoqëri që e quan veten demokratike, pushteti është i përkohshëm – ndërsa institucionet duhet të jenë të përhershme. Në Kosovë po ndodh e kundërta: institucionet po zbehen përballë një vullneti që i sheh si pengesë, jo si mekanizma të balancuar të rendit kushtetues.

    Demokracitë rrallë bien përmes grushtesh shteti; më shpesh, ato rrëzohen nga brenda – nga liderë
    që përdorin institucionet për t’i dobësuar ato, që flasin në emër të popullit për të heshtur pikërisht
    zërin e tij.

    Kosova sot është në një rrëshqitje të tillë. Nuk jemi ende në pikën e thyerjes së sistemit, por jemi
    afër ndërtimit të një modeli ku figura politike zë vendin e institucioneve, dhe vullneti personal
    errëson rregullin e shkruar.

    Kuvendi është i bllokuar. Qeveria në detyrë sillet si të kishte mandat të plotë. Gjykata Kushtetuese
    detyrohet të ndërhyjë për të përcaktuar afate funksionimi, por edhe kjo ndërhyrje keqinterpretohet
    qëllimisht nga partia në pushtet. Kjo nuk është më krizë politike – është një zhveshje graduale e republikës nga përmbajtja e saj kushtetuese.

    Albin Kurti nuk ka ndërtuar një regjim me mure të dukshme, por ka ngritur një qasje që e sheh
    pluralizmin si kërcënim – njësoj si çdo autokrat klasik. Nuk kemi më të bëjmë me një qeveri që
    qeveris, por me një pushtet që sillet si sundimtar i pakontestueshëm. Në këtë model, parlamenti
    bëhet peng i një individi. Institucionet e pavarura etiketohen si “pengmarrës” nëse nuk i binden.
    Kritikët në media e shoqëri trajtohen si armiq, ndërsa çdo mospajtim përkufizohet si tradhti ndaj
    popullit.

    Ky model nuk është i ri. Historia njeh plot raste kur liderë me legjitimitet të lartë përdorën
    demokracinë si trampolinë për ta dobësuar atë. Në fillim flisnin për stabilitet, pastaj për luftë ndaj
    sistemit të vjetër, dhe në fund – për mbrojtjen e vullnetit të popullit. Narrativi është i njohur: populli
    si justifikim, lideri si shpëtimtar, institucionet si pengesë.

    Ka ende njerëz që besojnë se kjo është një fazë. Që sistemi do të korrigjohet vetë. Që lideri do të
    zbusë kursin. Por kjo është iluzion. Pushteti nuk vetërregullohet – përkundrazi, sa më gjatë të
    heshtet, aq më shumë ai e zë zërin e shoqërisë.

    Kur pushteti e legjitimon bllokimin e institucioneve, kur vendimet e gjykatave përdoren si mburojë
    për mungesë kompromisi, dhe kur figura bëhet më e rëndësishme se procedura – demokracia
    zhvishet nga përmbajtja. Republika nuk është më garanci për të gjithë, por mekanizëm në shërbim
    të një rrethi të ngushtë.

    Shteti nuk mund të mbështetet në frikën nga prishja e ekuilibrave, por në bindjen se askush nuk
    është mbi institucionet – as kur ka shumicën, as kur ka votën, as kur ka zhurmën me vete. Pushteti

    demokratik nuk është i pakufizuar. Ai ka kufij, dhe pikërisht kufijtë e bëjnë të drejtë, të durueshëm
    dhe të përkohshëm.

    Por kur kufijtë shkelen, kur institucionet përbuzen dhe liderët sillen si të pazëvendësueshëm,
    atëherë demokracia nuk ka më garantë. Ajo rrëshqet ngadalë, në heshtje – derisa zgjohemi në një
    rend ku rregullat janë bërë të panevojshme, dhe bindja është bërë mjet për të mbijetuar.


    OP-ED
    Nga Rubrika
    x

    © 2016-2025 Gazeta Online Insajderi - Të gjitha të drejtat e rezervuara.

    Impressum

    Kontakt

    Trademark