Për herë të parë në historinë e Republikës së pestë Franceze, e themeluar në vitin 1958, një qeveri nuk ka rënë për shkak të një mocioni mosbesimi nga partitë, por sepse kryeministri e mori nismën vetë për të kërkuar besimin dhe nuk e mori atë. Ky rekord i takon François Bayrou-t.
Përveç arsyeve të thella dhe të largëta të krizës politike që po kalon Franca, ka edhe një element shumë personal lidhur me figurën e kryeministrit, i cili sot paradite do të dorëzojë dorëheqjen në Elize përpara presidentit Emmanuel Macron.
Bayrou dje kërkoi besimin, e quajti “provë e së vërtetës”, për të mbajtur parlamentin dhe popullin francez përgjegjës për gjendjen e jashtëzakonshme në lidhje me financat publike.
Ndoshta, kur e njoftoi këtë hap më 25 gusht, e dinte që do të humbiste dhe u sakrifikua për shkak të ndjenjës së detyrës ndaj shtetit; ose thjesht gaboi në llogaritje duke u mbështetur te mbështetja e Marine Le Pen dhe e socialistëve, që iu mohua menjëherë.
Një gabim i rëndë për një politikan të qendrës me përvojë si Bayrou, i cili është aktiv në politikën franceze prej më shumë se pesë dekadash, por që qëndroi në Kryeministri vetëm nëntë muaj. Ai mori detyrën më 13 dhjetor dhe dje në orën 19 u rrëzua në Asamblenë Kombëtare me 35 abstenime, 194 vota pro dhe 364 kundër, më shumë se paraardhësi i tij i pakënaqur Michel Barnier.
Në fjalimin e tij të fundit, Bayrou denoncoi gjendjen e llogarive publike dhe kritikoi të djathtën që mundohet t’i fajësojë emigrantët duke thënë se “ata nuk janë shkaku i gjithçkaje” dhe të majtën që dëshiron të rrisë taksat për të pasurit: “Pyetni fqinjët tanë britanikë. Rezultati ka qenë rritja e çmimeve të pasurive të paluajtshme në Milano”. Këtu sjellim ndërmend se një javë më parë Bayrou kishte akuzuar Italinë për “dumping fiskal” që tërheq të huajt, duke shkaktuar reagimin e ashpër të qeverisë franceze.
Por zgjidhjet që propozoi Bayrou nuk bindën. Ai largohet tani, ndoshta për t’u përgatitur dhe për të kandiduar në zgjedhjet presidenciale të ardhshme.
Çfarë pritet tani?
Presidenti Macron e ka pranuar situatën dhe “do të emërojë pasardhësin brenda pak ditësh”, por problemi është se Asambleja e formuar pas zgjedhjeve të parakohshme të verës 2024 mbetet e paarritshme për qeverisje. Nuk ka asnjë shumicë në horizont dhe kushdo që të emërohet ka rrezik të rrëzohet në rastin e parë, që do të jetë prezantimi i buxhetit në tetor.
Prandaj, Marine Le Pen kërkon zgjedhje të reja dhe thotë se “nëse fitojmë shumicën absolute, do të shkojmë në Matignon për të shëruar vendin”. Ndërsa rivali dhe aleati i saj anti-sistem, Jean-Luc Mélenchon, kërkon jo vetëm zgjedhje të reja për deputetët, por edhe dorëheqjen e Macron dhe zgjedhje presidenciale të parakohshme, sepse “nuk do të votojmë kurrë për një kryeministër socialist të mbështetur nga macronistët (term me të cilin i referohet mbështetësve të Macron)”.
Konsultimet zyrtare nuk kanë nisur ende dhe po fillojnë vërejtjet dhe kundërshtimet e të gjithëve kundër të gjithëve, duke e bërë shumë të vështirë zgjedhjen e një kryeministri që të qëndrojë deri në Krishtlindje.
Emrat e mundshëm për kryeministër
Qarkullojnë emra të shumë ministrave aktualë: i preferuari i Macron-it është Sébastien Lecornu (i Mbrojtjes), Catherine Vautrin (e Punës dhe Shëndetësisë), Éric Lombard (i Ekonomisë), dhe Gérald Darmanin (i Drejtësisë); ose një rikthim i djathtë me ministrin tjetër Bruno Retailleau (i Brendshëm); ose një kthesë majtas me Pierre Moscovici (aktualisht kryetar i Gjykatës së Llogarive). Shumë të tjerë shpresojnë për një figurë “teknike” si në Itali, që të jetë mbi palët politike.
Për të shmangur refuzimin e çdo propozimi, ish-kryeministri Gabriel Attal kërkon të kalojë përmes një “negociatori” që të gjejë një “marrëveshje me interes të përgjithshëm” para se të caktohet kryeministri që do ta zbatojë atë. Një lloj “detyre eksploruese” e panjohur më parë për politikën franceze, që po i afrohet gjithnjë e më shumë Italisë së kaluar./abcnews.al
Materialet e publikuara nuk mund të kopjohen ose përdoren pa lejen paraprake të redaksisë së Insajderit.
© 2016-2025 Gazeta Online Insajderi - Të gjitha të drejtat e rezervuara.
