Gazeta më e madhe në botë, New York Times përmes bordit editorial ka shkruar një opinion të ri rreth ndikimit Sauditë në Kosovë dhe gjendjes së ekstremizmit dhe islamit radikal.

Duke pasuar kështu shkrimin e një jave më parë të gazetares Carlotta  Gall, New York Times ia kushton një opinion të plotë gjendjes në Kosovë duke ripërsëritur ato që Gall kishte shkruar në hulumtimin e saj.

Opinioni me titull “Bota po korrë atë që Arabia Saudite po mbjell”, ky opinion flet se si Kosova është vendi me më së shumti pjesëmarrës në luftërat në Siri dhe Irak për kokë banori në Evropë.

Editoriali i plotë:

Arabia Saudite ka irrituar krijuesit e politikave amerikane për vite me radhë. Gjoja si një aleat kritik, strehuar nga armiqtë e saj përmes ndihmës dhe armëve amerikane, mbretëria ka shpenzuar miliona  të panumërt duke promovuar Vahhabizmin, formën radikale të Islamit Sunni i cili ka inspiruar rrëmbyesit e 11 shtatorit (9/11) dhe që tani po ndez Shtetin Islamik.

Kapitulli I fundit në këtë histori të gjatë e të pikëlluar përfshinë edhe Kosovën e vogël. Me një popullsi prej 1.8 milion banorë, Kosova ka dërguar më shumë të rinj për kokë banori se secili shtet tjetër i Evropës për të luftuar në Irak dhe Siri. Që nga viti 2012, rreth 314 kosovarë I janë bashkuar Shtetit Islamik, duke përfshirë këtu dy sulmues vetëvrasës, 44 gra dhe 28 fëmijë. Edhe Blegjika, e cila shihet gjerësisht si një vatër e ekstremizmit pas sulmeve në Paris dhe Bruksel, mbetet prapa saj në renditjet e rekrutimit.

Siç është detajuar nga Carlotta Gall në një artikull të kohëve të fundit në The Times, Kosova është në këtë pozicion kryesisht për shkak se Arabia Saudite dhe vendet e tjera të Gjirit Persik kanë shpenzuar vite në zhvillim dhe financimin e një rrjeti të imamëve, xhamive dhe shoqatave të fshehta atje. Dhe ndërsa nuk ka asnjë dëshmi se ndonjë grup dha para drejtpërdrejt dhe në mënyrë të qartë për të bindur kosovarët për të shkuar në Siri, zyrtarët e lartë në Kosovë tha znj Gall se klerikët ekstremistë dhe grupe kanë shpenzuar shumë për të nxitur të menduarit radikal islamik në mesin e të rinjve dhe njerëzit në nevojë. “Çështja është se ata mbështesin mendimtarë që nxisin dhunën dhe xhihadin në emër të mbrojtjes së Islamit”, ka thënë Fatos Makolli, shef i policisë së Kosovës kundër terrorizmit.

Shtetet e Bashkuara dhe NATO-ja kanë investuar shumë për të ndihmuar Kosovën të fitojë pavarësinë nga Serbia në vitin 2008 dhe për të vendosur demokracinë. Se Arabia Saudite duhet të jetë duke përdorur Kosovën si një terren të mbarështimit për ekstremistët, ose duke e lejuar atë për t’u përdorur si një terren të mbarështimit nga ndonjë entitet arab apo qytetar, është një kujtesë mizore e sjelljes kontradiktore dhe madje edhe mashtruese të partnerëve të Amerikës në Gjirin Persik dhe ndihmon për të shpjeguar se pse marrëdhëniet e saj me këto vende janë bërë gjithnjë e më të trazuara.

Kosova, e cila është shpëtuar nga shtypja serbe, pas muajve të bombardimeve të NATO-s në vitin 1999, ka qenë e njohur si një shoqëri tolerante. Për shekuj me radhë, shumica myslimane ka ndjekur versionin liberale hanefite të islamit, e cila është pranuar nga të tjerët. Që nga lufta, ajo traditë vazhdimisht është kërcënuar nga imamët e trajnuar në Arabinë Saudite, shpenzimet e tyre kanë qenë të paguara nga organizatat bamirëse Arabe, duke predikuar Supremacinë e ligjit të Sheriatit dhe duke nxitur xhihadin e dhunshëm dhe takfirismin e cila autorizon vrasjen e myslimanëve të cilët shihen si heretikë.

Shumica e kosovarëve kanë rezistuar një bindje të tillë, dhe zyrtarët në Kosovës thonë se mbështetja për Shtetet e Bashkuara dhe Perëndimin mbetet e fortë atje. Megjithatë, ekspertët tregojnë për një numër arsyesh që vendi ka qenë terren pjellor për rekrutim të ideologjisë radikale: një popullsi e madhe e të rinjve që jetojnë në varfëri rurale me pak shpresë për vende të punës; korrupsioni dhe mungesa e besimit në qeveri; dhe, sipas një raporti të 2015 nga ana e Qendrës Kosovare për Studime të Sigurisë, një sistem arsimor që nuk inkurajonë të menduarit kritik.

Mbetet e paqartë se pse Qeveria e Kosovës, si dhe Shtetet e Bashkuara dhe zyrtarët e Kombeve të Bashkuara që kanë administruar pasluftës në Kosovë, nuk ka vepruar më shpejt. Amerikanët mund të kenë gabuar duke supozuar se bashkësia moderuar fetare në Kosovë do të parandalonte ekstremizmin nga lulëzimi i tij.

Sulmet 9/11 sqaruan shumë shpejt rreziqet. Disa organizata saudite në Kosovë u mbyllën, dhe qeveria saudite, e cila duket se ka zvogëluar ndihmën për Kosovën, tani insiston se ajo ka vendosur kontrolle të rrepta mbi organizatat bamirëse, xhamitë dhe mësimet fetare. Megjithatë përkundër kësaj, Kuvajti, Katari dhe Emiratet e Bashkuara Arabe kanë rritur financimin e linjës së ashpër islame në Kosovë.

Shtetet sunite arabe ende nuk duket se kanë kuptuar shkallën në të cilën versionet ekstreme të Islamit rrezikojnë edhe ato po ashtu. Edhe pse familja mbretërore saudite mbështetet në klerikët vahabiste për legjitimitetin e tyre politik, shteti islam akuzon monarkinë për korruptimin e besimit në mënyrë që të ruajnë pushtetin e tyre. Që nga viti 2014, ka pasur 20 sulme terroriste në mbretërinë Saudite, shumë prej tyre të organizuara nga ISIS.

Qeveria e Kosovës, duke punuar me Shtetet e Bashkuara, ka vepruar për të luftuar ekstremizmin duke miratuar ligje të reja Antiterror, duke goditur pastrimin e parave që mbështet grupet radikale dhe njëkohësisht ka rritur hetimet policore. Fluksi i qytetarëve të Kosovës të cilët janë të gatshëm për të luftuar me shtetin islamik me sa duket ka rënë në zero në shtatë muajt e fundit, ndërsa numri i kosovarëve në fushën e betejës është ulur në 140.

Megjithatë, të paktën dy imamë radikalë vazhdojnë të predikojnë në kryeqytetin e Kosovës, Prishtinë, dhe të grumbullojnë turmat e të rinjve. Shumë punë mbetet ende për tu bërë për të mbrojtur pavarësinë dhe frymën e tolerancës që Kosova ka punuar aq shumë për të arritur./Zëri

Delawie: “New York Times” njollosi tërë Kosovën