Emiratet e Bashkuara Arabe po vazhdojnë të thellojnë rrugën e vetme në marrëdhëniet e jashtme, përtej hijes së ndikimit të Shteteve të Bashkuara. Megjithatë, ambiciet e larta të vendit dhe shqetësimet ekzistenciale rrezikojnë të prishin partneritetin e tij të gjatë me Shtëpinë e Bardhë.

Mosmarrëveshja më e fundit midis dy vendeve ishte mbi një shitje armësh me vlerë më shumë se 23 miliardë dollarë. Marrëveshja u miratua fillimisht nga ish-presidenti Donald Trump si pjesë e nismës së tij për “Paqe Arabe”, e cila pa që Emiratet e Bashkuara Arabe të normalizojnë lidhjet me Izraelin në këmbim të 50 avionëve F-35, avioni luftarak më i sofistikuar i prodhuar nga Shtetet e Bashkuara.

Administrata Biden vazhdoi me marrëveshjen pasi premtoi të siguronte garanci të rëndësishme si heqja dorë 5G kineze, të cilin Emiratet e Bashkuara Arabe e kanë instaluar në rrjetin e tyre përmes kompanisë Huaëei.

Emiratet e Bashkuara Arabe thanë se do të hiqnin pajisjet e Huaëei vetëm nëse u jepej një alternativë po aq e avancuar dhe e përballueshme. Një burim i afërt me çështjen i tha Financial Times se Emiratet ishin më të inatosura nga përpjekja e Uashingtonit për të vendosur kufizime edhe pas shitjes së F-35. Këto kushte i shtynë Emiratet e Bashkuara Arabe, dikur e cilësuar si Sparta e Vogël nga zyrtarët e mbrojtjes amerikane, të ngrijnë bisedimet.

“Shtetet e Bashkuara që vendosin kushte të tilla hiperstrikte nuk është asgjë e re. Këto kushte nuk janë vetëm për Emiratet e Bashkuara Arabe”, tha Hani Sabra, një ekspert për çështjet e Gjirit dhe themelues i konsulencës së rrezikut politik Alef Advisory. “Por është e çuditshme që ata kishin shpallur shitjen përpara se të dy palët të binin dakord për prodhimin e tyre”.

Tensionet në rritje midis Emirateve dhe SHBA-së tregojnë për agimin e një epoke të re në botën arabe. Me Uashingtonin që zhvendos vëmendjen dhe burimet e tij për të luftuar Kinën në Azi, SHBA-të kanë pak oreks për t’u tërhequr në konflikte rajonale dhe Afganistani është shembulli i fundit. Si rezultat, udhëheqësit e Gjirit besojnë se nuk mund të mbështeten më tek SHBA si garantuesi i vetëm i sigurisë rajonale, duke i shtyrë ata të lakmojnë partneritete të reja për të mbushur boshllëkun.

Ironikisht nga kjo ka përfituar Kinë, interesat e së cilës në Emiratet e Bashkuara Arabe janë pjesë e një politike më të gjerë për të cenuar sferën tradicionale të ndikimit të Amerikës në Gjirin Persik. Vetëm gushtin e kaluar, Kina njoftoi se do të ndihmojë në zgjerimin e programit bërthamor të Arabisë Saudite, duke nxitur zyrtarët amerikanë të paralajmërojnë partnerët e saj të sigurisë kundër dhënies së një baze ushtarake për Pekinin.

Një raport i Pentagonit nga viti 2020 pohoi gjithashtu se Kina kishte kohë që po përpiqej të krijonte objekte logjistike ushtarake, duke përfshirë një bazë të re detare në Emiratet e Bashkuara Arabe.

Paralelisht me fuqizimin e Pekinit, ndikimi i SHBA-së po zbehet në favor të një aleati më të njohur. Vetëm disa ditë përpara se të ndalonte bisedimet për shitjen e F-35, Abu Dhabi nënshkroi një marrëveshje armësh me vlerë 19 miliardë dollarë me Francën. Masa u pa nga ekspertët si çimentim i bashkëpunimit më të thellë ekonomik dhe politik midis dy kombeve që ndajnë një këndvështrim të ngjashëm ideologjik për rajonin.

Si Presidenti francez Emmanuel Macron ashtu edhe udhëheqësi de-fakto i Emirateve, Mohammad bin Zayed, nuk i besojnë dhe madje e përçmojnë Vëllazërinë Myslimane. Ata janë po aq të lidhur me besimin se bota arabe qeveriset më së miri nëpërmjet autokratëve që mund të mbajnë të mbyllura lëvizjet reaksionare dhe ekstremistëve.

Megjithatë, politikat e Emirateve të Bashkuara Arabe kanë luajtur një rol të rëndësishëm në destabilizimin e rajonit që nga pranvera arabe. Armët e SHBA-së të përdorura nga Emiratet në Jemen kanë rënë në duart e grupeve të linjës së ashpër Salafi dhe luftëtarëve të lidhur me Al-Kaedën, ndërsa mbështetja e Emirateve të Bashkuara Arabe për gjeneralin Khalifa Haftar në Libi ka fuqizuar terrorizmin, jo ta mposhti atë.

Studime të shumta kanë treguar gjithashtu lidhjen e fortë midis autoritarizmit, qeverisjes së dobët ose të brishtë dhe ekstremizmit pasi grupet terroriste shpesh shfrytëzojnë ankesat kolektive që rriten për shkak të dhunës nga shteti, neglizhencës së shtetit dhe korrupsionit.

Pavarësisht kostos njerëzore që vjen me armatimin e shteteve autoritare, Macron po korr përfitimet. Shitja e armëve me Emiratet e Bashkuara Arabe shënon herën e parë që një partner i ngushtë i SHBA-së do të varet më shumë nga sistemet e mbrojtjes franceze sesa nga ato amerikane. Macron ka të ngjarë ta interpretojë marrëveshjen si një hakmarrje.

Vetëm dy muaj më parë, Australia u tërhoq nga një marrëveshje nëndetësesh prej 66 miliardë dollarësh me Francën për të nënshkruar një marrëveshje me SHBA-në dhe Britaninë e Madhe, Parisi u përgjigj duke tërhequr ambasadorët e saj nga Uashingtoni dhe Kanberra.

“Në një kohë kur [Emiratet e Bashkuara Arabe] padyshim i bën vetes më shumë pyetje për partnerët e tjerë historikë… Unë mendoj se kjo forcon pozicionin e Francës”, u tha Macron gazetarëve duke iu referuar Shteteve të Bashkuara.

Së bashku me nxitjen e lidhjeve më të ngushta me Kinën dhe Francën, marrëdhëniet midis Emirateve të Bashkuara Arabe dhe Izraelit ka të ngjarë të forcohen pasi SHBA-të shkëputen nga rajoni. Ndryshe nga marrëveshjet e Camp David të nënshkruara në vitin 1978 me Egjiptin, një paqe e ftohtë e reduktuar në bashkëpunimin e sigurisë me Izraelin, Emiratet e kanë tregtuar plotësisht normalizimin e tyre me Tel Avivin.

Bashkëpunimi mes të dyve vendet arriti një total prej 500 milionë dollarë gushtin e kaluar, pa përfshirë investimet. Emiratet e Bashkuara Arabe gjithashtu kanë mirëpritur delegatët izraelitë dhe kanë shkuar aq larg sa të urojnë Izraelin për Ditën e Pavarësisë, një datë që refugjatët palestinezë i referohen si Nakba, ose katastrofë për të përkujtuar vjedhjen e atdheut të tyre. Për më tepër, duket se marrëveshja e anuluar për të blerë F-35 nga SHBA nuk ka ndikuar në aleancën e re Emiratet e Bashkuara Arabe-Izrael.

“Marrëveshja e armëve që nuk është pjesë e [Marrëveshjes së Abrahamit] është një zhgënjim i madh, por unë nuk shoh që Emiratet në asnjë mënyrë të ndahen me Izraelin për këtë,” tha Sabra. “Kjo nuk është një rrethanë kur të dyja palët u bënë miq vetëm për shkak të një marrëveshjeje armësh. Ata kishin kontakte private dhe mirëkuptim për shumë vite”.

Në të vërtetë, marrëdhënia dypalëshe lulëzoi nga një vizion i përbashkët për të kundërshtuar Iranin, të cilin të dy shtetet e perceptojnë si një kërcënim ekzistencial dhe ndryshe nga SHBA, Izraeli ka treguar se do të përdorë forcën për të kontrolluar Iranin dhe përfaqësuesit e tij, gjë që e bën shtetin hebre një partner më tërheqës sigurie për Emiratet e Bashkuara Arabe dhe vendet e tjera të Gjirit.

Pavarësisht se ka miq dhe partnerë të rinj, Emiratet e Bashkuara Arabe nuk do të shkëputen nga Shtetet e Bashkuara. Të dy kombet do të vazhdojnë të bashkëpunojnë në një mori dosjesh dhe Abu Dhabi do të vazhdojë të mendojë për blerjen e armëve amerikane në të ardhmen. Megjithatë, Shtëpia e Bardhë do po zbulon se ndikimi i saj nuk shtrihet aq sa dikur dhe kjo është kostoja e zbehjes së angazhimit të tyre në rajon.