Ligji në Zvicër thotë se kur një punëdhënës kërkon të plotësojë një pozicion vakant, kandidatët zviceranë kanë përparësi ndaj të tjerëve.
Megjithatë, nëse asnjë i kualifikuar nuk mund të gjendet në mesin e zviceranëve, atëherë kompania mund të zgjerojë kërkimin e saj tek shtetasit e shteteve të BE-së ose EFTA-s (Norvegjia, Islanda dhe Lihtenshtajni), shkruan albinfo.ch.
Dhe vetëm kur asnjë kandidat i kualifikuar nga ai grup nuk shkon përpara, punëdhënësit mund t’u ofrojnë pozicionin kandidatëve të vendeve të treta, p.sh. britanikë, amerikanë ose australianë.
Sidoqoftë, në realitet jo gjithmonë funksionon kështu.
Aftësitë
Kur zgjidhni kandidatët, gjithçka varet nga aftësitë. Thuaj se një kompani po reklamon për një punonjës me një aftësi shumë specifike.
Aplikojnë shumë kandidatë të kombësive të ndryshme, por asnjë kandidat zviceran nuk ka kualifikimet e kërkuara për këtë punë.
Më pas, punëdhënësi mund të kalojë tek aplikantët e huaj – së pari ata nga BE / EFTA dhe, nëse nuk gjendet asnjë i përshtatshëm në atë grup, ata mund të shikojnë kandidatët e vendeve të treta.
Nëse dikush që i përshtatet përshkrimit të punës gjendet në mesin e atyre kandidatëve, atëherë punëdhënësi mund ta punësojë atë person pa shkelur ligjin – për sa kohë që ata mund të japin prova se kandidati jozviceran është i vetmi (ose më i miri) i kualifikuar për pozicionin.
Pra, në këto raste, nuk është domosdoshmërisht qasja “Zvicra e para”.
Ky është shpesh rasti për kompanitë shumëkombëshe që janë me bazë në Zvicër, veçanërisht në industri që kërkojnë kualifikime shumë specifike.
Siç raportoi The Local në maj, mungesa e kandidatëve të përshtatshëm zviceranë dhe BE/EFTA i shtyn disa kompani zvicerane të rekrutojnë nga vendet e treta, veçanërisht nga Shtetet e Bashkuara.
“Në varësi të madhësisë së kompanisë, numri i kandidatëve [në vend] është shumë i kufizuar për pozicione të caktuara. Pranimi i drejtuesve të huaj është i pashmangshëm,” sipas rekrutuesit Erik Wirz. “Dhe në Shtetet e Bashkuara, ka punonjës shumë të kualifikuar në fushën farmaceutike ose teknologjike, për shembull.
“Ajo që ka rëndësi për ne është aftësia dhe performanca e punonjësve tanë. Ne duam të tërheqim talentin më të mirë, pavarësisht nga origjina e tyre.”
Sidoqoftë, nëse biznesi është një kafene lokale që kërkon staf pritjeje, ose një hotel që kërkon pastrues, mund të jetë më e vështirë të justifikohet punësimi i shtetasve jo-BE për arsye aftësish – megjithëse ata mund të punësojnë shtetas jo-BE nëse nuk ka qytetarë zviceranë ose të BE-së. aplikuar për vendin e punës.
Ekziston edhe pyetja se sa gjerësisht shpallet një vend pune. Ligji përdoret për të mbuluar një periudhë minimale për të cilën duhet të shpallet një vend pune përpara se të mendohet se asnjë person zviceran nuk ka aplikuar, por ky rregull nuk zbatohet më.
Edhe pse puna duhet të shpallet ‘në Zvicër’, nuk ka asnjë përcaktim se ku është shpallur saktësisht (p.sh. fizikisht ose online), për sa kohë duhet të zgjasë shpallja apo edhe nëse një kompani duhet të reklamojë brenda dhe jashtë.
Organizatat ndërkombëtare
Ka shumë organizata ndërkombëtare me bazë në Zvicër, nga Kryqi i Kuq tek Organizata Botërore e Shëndetësisë dhe Unioni Evropian i Transmetuesve dhe çuditërisht të gjitha ato punësojnë staf nga e gjithë bota.
Organizatat ndërkombëtare kanë një proces paksa të ndryshëm dhe nuk janë të detyruara nga të njëjtat ligje ‘swiss first’ – dhe në fakt kanë përjashtime nga disa aspekte të rregullave normale të brendshme zvicerane.