“Ne kemi vendosur për ta festuar Ditën e Pavarësisë, duke kujtuar 15 gjëra që ju ndoshta nuk i dinit në lidhje me vendin e vogël që mburret për vijën bregdetare pranë Jonit dhe Adriatikut”, shkruan The Telegrap, përcjell Insajderi.
1. Kush është Shqipëria?
Së pari dhe më kryesorja, shqiptarët nuk e thërrasin vendin e tyre Albania, sipas gjuhës së tyre amtare, ajo quhet Shqipëri.
2. Më shumë shqiptarë jetojnë jashtë vendit sesa brenda
Diaspora shqiptare është e gjerë, që shtrihen nga fqinjët e saj si Greqia dhe Turqia për më larg vendeve të tilla si SHBA dhe Kanada – aq shumë sa që besohet se numri i shqiptarëve që jetojnë jashtë Shqipërisë është më i madh se sa popullsi prej rreth 3 milionw brenda vendit. Qindra mijëra emigruan pas rënies së regjimit komunist në vitin 1991 dhe që pasoi krizën ekonomike.
3. Autobusët shqiptarë nuk vijnë në orar
Autobusët shqiptarë (të quajtur Furgonat) nuk kanë asnjë afat kohor, ata nisen kur ata janë të mirë dhe të gatshëm – ose të plotë.
4. Ka vetëm një fitues për çmimin Nobel
Nënë Tereza, edhe pse e lindur nën sundimin e Perandorisë otomane dhe tani-kryeqyteti i Maqedonisë, Shkupi, ajo ishte shqiptare. Ajo fitoi Çmimin Nobel për Paqe në vitin 1979 për punën e saj, duke ndihmuar të varfrit në Kalkuta, Indi.
5. Buzëqeshja dhe mbyllja e syve kanë kuptime të ndryshme në Shqipëri
Shqiptarët mbyllin sytë kur duan të thonë “jo”, dhe tundin kokën kur duan të thonë “po”. Duhet të jeni të kujdesshëm kur u përgjigjeni pyetjeve me kokë.
6. Është një nga vendet më të rrezikuara për t’u vizituar në Evropë
Sipas Raportit Botëror të vitit 2015 mbi Rrezikun, të hartuar nga OKB-ja, Shqipëria është një nga vendet e Evropës më në rrezik nga fatkeqësitë natyrore. Me përjashtim të Serbisë fqinje dhe Holandës, Shqipëria konsiderohet të jetë në rrezik nga përmbytjet. Në vitin 2010, vendi u godit nga përmbytje të mëdha, duke e detyruar që më shumë se 7.000 familje të evakuohen.
7. Ishte një ishull komunist
Një shtet komunist i vetëm në një “det” të komunizmit. Prapa Perdes së Hekurt, Shqipëria nuk ishte as pjesë e Bashkimit Sovjetik, as e udhëhequr nga Tito dhe Jugosllavia, kështu që ishte në një farë mënyre një shtet komunist zëvendësues vetëm në gjysmën e dytë të shekullit të 21-të.
Republika Popullore e Shqipërisë u formua në vitin 1976 si Republika Popullore Socialiste e Shqipërisë. Lideri (dhe diktatori) Enver Hoxha prishi lidhjet me Bashkimin Sovjetik, u tërhoq nga Traktati i Varshavës dhe pushoi marrëdhëniet me Republikën Popullore të Kinës. Ai ishte gjithashtu vazhdimisht armiqësor ndaj Jugosllavisë fqinje.
8. U kthye nga një ishull bunker ushtarak, në një atraksion turistik
Shqipëria ka vendosur ta transformojë ishullin e Sazanit, një ishull ushtarake gjatë Luftës së Ftohtë, u mbush me bunkerë të projektuar për t’i bërë ballë një sulm bërthamor. Planet janë për ta bërë ishullin si mikpritëse për vizitorët.
9. Ka akoma më shumë fakte të lidhura me bunkerët
Shqipëria është e mbushur me bunkerë. Mesatarisht 5.7 për çdo kilometër katror dhe më shumë se 750,000 në të gjithë vendin. Ndërtuar nën udhëheqjen e diktatorit komunist Enver Hoxha, i cili ishte i frikësuar nga sulmet e armiqtë të tij, shumica e bunkerëve nuk janë përdorur dhe janë braktisur kryesisht pas rënies së komunizmit, edhe pse një numër i madh sot janë duke u vënë në përdorim si shtëpi, kafene apo muze.
Në vitin 1995, një shofer në Shkodër në veri të Shqipërisë nuk pranoi të paguajë një gjobë 2000-lek (£ 13), sepse qyteti i tyre nuk ka pasur semaforë dhe nuk mund të gjobitet se ka shkelur të kuqen. “Kjo është absurde”, tha një shofer për Reuters në atë kohë.
10. Kishte një mbret të dalë nga veza
Zogu është emri i mbretit të Shqipërisë nga 1928 në 1939. Sundimtari diktatorial ishte subjekt i 55 tentativave për vrasje.
11. Lord Bajroni ishte një admirues i Shqipërisë
Në një letër drejtuar nënës së tij, Lord Bajroni shkruan se shqiptarët kanë veshjet më “madhështore” në botë.
12. Ka jashtëzakonisht shumë lule
Edhe pse vend i vogël, Shqipëria krenohet me më shumë se 3.250 lloje bimësh, e cila është përgjegjëse për 30 për qind të gjithë florës në Evropë.
Vendet më të mira për të parë janë parqet e saj kombëtare, nga të cilat ka 15: Llogara është më i miri për të parë florën dhe faunën e gjallë, ndërsa Butrinti, një vend i trashëgimisë botërore UNESCO, ofron vendet arkeologjike që datojnë nga koha e romakëve.
13. … por nuk ka medalje Olimpike
Shqipëria asnjëherë nuk ka fituar një medalje në Lojërat Olimpike. Sportet e saj më të njohura janë peshëngritje, qitja dhe mundja.
14. Dikur cilësohej “kryeqyteti i kanabisit në Evropë”
Lazarati, një fshat i vogël në jug të Shqipërisë, u konsiderua një herë “kryeqyteti i kanabisit të Evropës”. Departamenti Amerikan i Shtetit, megjithatë, thotë se Shqipëria mbetet një vend i madh burim i drogës.
15. … Ka një nga qytetet më “simpatike” të Evropës
Qyteti shqiptar i Beratit, dikur një qytet kufitar i Perandorisë Bizantine, trashëgimi e Unesco-s është vlerësuar si një nga vendet më të bukura në Europë.