Shkruan: Prof.Asoc.Dr. Artan Nimani
Raporti i fundit i Bankës Botërore mbi gjendjen e papunësisë në Kosovë ka hedhur dritë mbi një nga sfidat më të mëdha ekonomike të vendit. Kosova renditet me numrin më të madh të të papunëve në rajon, me vetëm 37% të popullatës së aftë për punë të punësuar. Ky fakt tregon një dështim të qartë të qeverisë për të krijuar një ekonomi të qëndrueshme dhe dinamike. Kur krahasohet me Shqipërinë, ku në fund të vitit 2023 shkalla e punësimit arriti 66.7%, dhe me shtetet e BE-së me një mesatare prej 54.4%, Kosova mbetet larg standardeve rajonale dhe evropiane.
Politikat ekonomike të qeverisë së Albin Kurtit nuk kanë arritur të përmirësojnë ndjeshëm situatën, pavarësisht deklaratave optimiste. Ndërsa kryeministri dhe partia e tij flasin për rritje të punësimit me 20% dhe papunësi që ka rënë në 4%, këto shifra duken më shumë si projeksione statistikore të paqarta sesa reflektim i një realiteti ekonomik të prekshëm. Në fakt, sipas Bankës Botërore, ekonomia e Kosovës vazhdon të karakterizohet nga shkalla e lartë e papunësisë dhe përqindja alarmante e personave të cilët nuk marrin pjesë në tregun e punës.
Ironikisht, ndërsa qeveria shpall sukseset e saj në luftën kundër papunësisë, realiteti në terren dëshmon të kundërtën. Kjo diferencë midis narrativës së qeverisë dhe të dhënave të Bankës Botërore nxjerr në pah një mungesë serioze të politikave efektive për zhvillim ekonomik. Investimet në sektorin privat dhe krijimi i vendeve të reja të punës nuk kanë marrë prioritetin e duhur, duke bërë që Kosova të ngecë pas vendeve të tjera në rajon. Shqipëria dhe Mali i Zi, siç vë në dukje raporti, kanë tejkaluar edhe nivelet e disa shteteve anëtare të Bashkimit Evropian, ndërsa Kosova përballet me një treg të punës të dobët dhe mungesë investimesh strategjike.
Politikat e subvencioneve të shpërndara në mënyrë joefektive dhe përqendrimi i tepruar në masa fiskale pa një vizion të qartë për krijimin e vendeve të reja të punës kanë kontribuar në këtë gjendje të papunësisë. Mungesa e një strategjie afatgjatë për zhvillim industrial dhe përfshirjen e të rinjve në tregun e punës është një tjetër aspekt kritik që qeveria ka dështuar ta adresojë.
Në këtë kontekst, qytetarët e Kosovës duhet të jenë të vetëdijshëm për realitetin ekonomik të vendit dhe të ndëshkojnë mashtrimet e qeverisë në zgjedhjet e ardhshme.
Është koha për t’i dhënë fund propagandës dhe për t’i kërkuar llogari një qeverie që më shumë fokusohet në krijimin e iluzioneve statistikore sesa në zgjidhjen e problemeve reale. Vetëm duke mbajtur përgjegjës ata që dështojnë të përmbushin premtimet, mund të hapim rrugën për një të ardhme më të ndritur për ekonominë e vendit dhe mirëqenien e qytetarëve.
Forumi Intelektual Europa 2030
Prof.Asoc.Dr. Artan Nimani