Në gjysmën e parë të vitit 2024, 3,375 qytetarë të Kosovës kanë aplikuar për azil në vendet e Bashkimit Evropian. Ky numër, që përbën rreth 0.21% të popullsisë, tregon qartë përmasat e pakënaqësisë dhe pasigurisë brenda vendit. Por aplikimet për azil janë vetëm një pjesë e problemit. Përveç qytetarëve të zakonshëm, Kosova po përballet me një krizë edhe më të thellë: largimin e profesionistëve shëndetësorë, intelektualëve dhe ekspertëve të punësuar brenda vendit.

Ky fenomen reflekton jo vetëm vështirësitë ekonomike, por edhe keqmenaxhimin e burimeve njerëzore dhe mungesën e perspektivës për zhvillim të qëndrueshëm Në vitet e fundit, vendet e Ballkanit Perëndimor janë përballur me një largim të vazhdueshëm të qytetarëve drejt vendeve të Bashkimit Evropian. Kjo tendencë shqetësuese nuk është vetëm pasojë e vështirësive ekonomike, por reflekton një dështim të gjerë të qeverive për të adresuar problemet thelbësore si papunësia, korrupsioni dhe mungesa e perspektivave për të rinjtë.

Të dhënat e fundit nga Agjencia Evropiane e Azilit (EUAA) për periudhën janar-qershor 2024 tregojnë se qytetarët nga Shqipëria, Kosova dhe vende të tjera të rajonit po kërkojnë në masë të madhe azil, duke nxjerrë në pah shkallën e dëshpërimit social dhe keqmenaxhimit qeveritar.

Kërkesave për azil në BE Sipas raportit të EUAA-së, Shqipëria dhe Kosova kanë shënuar numrin më të madh të kërkesave për azil. Nga Shqipëria, 3,778 qytetarë kanë aplikuar për azil, ndërsa nga Kosova janë regjistruar 3,375 kërkesa. Maqedonia e Veriut (1,872 kërkesa), Serbia (1,660 kërkesa), Bosnja dhe Hercegovina (750 kërkesa), dhe Mali i Zi (182 kërkesa) janë gjithashtu pjesë e këtij trendi, duke reflektuar probleme të ngjashme ekonomike dhe politike në të gjithë rajonin Kosova: 3,375 kërkesa për azil – Popullsi 1.6 milionë. Kosova, me rreth 1.6 milionë banorë, ka paraqitur 3,375 kërkesa për azil, që përbëjnë rreth 0.21% të popullsisë.

Kjo shifër tregon se sfidat sociale dhe ekonomike janë thelbësore për qytetarët kosovarë, të cilët përballen me mungesën e vendeve të punës dhe zhvillimin e ngadaltë ekonomik. Pavarësisht përpjekjeve për përmirësime, shumë të rinj dhe familje e shohin largimin si zgjidhjen më të mirë për një të ardhme më të sigurt. Shqipëria: 3,778 kërkesa për azil – Popullsi 2.8 milionë Për Shqipërinë, me një popullsi prej rreth 2.8 milionë banorësh, rreth 0.13% e popullsisë ka kërkuar azil vetëm në gjysmën e parë të vitit. Ky numër i lartë pasqyron mungesën e mundësive ekonomike dhe shpresës për përmirësim në vend. Edhe pse Shqipëria ka bërë përpjekje për zhvillim, keqmenaxhimi i burimeve dhe niveli i lartë i korrupsionit vazhdojnë të jenë pengesa të mëdha.

Maqedonia e Veriut: 1,872 kërkesa për azil – Popullsi 1.8 milionë Maqedonia e Veriut, me një popullsi prej 1.8 milionë banorësh, ka regjistruar 1,872 kërkesa për azil, duke përfaqësuar rreth 0.10% të popullsisë. Tensionet politike dhe pasiguria ekonomike kanë kontribuar në këtë valë emigrimi. Ndërkohë që vendi po përpiqet të afrohet me Bashkimin Evropian, qytetarët vazhdojnë të përballen me realitetin e vështirësive të brendshme. Serbia: 1,660 kërkesa për azil – Popullsi 6.7 milionë Serbia, me një popullsi prej 6.7 milionë banorësh, ka regjistruar 1,660 kërkesa për azil, duke përfaqësuar rreth 0.02% të popullsisë. Kjo tregon se largimi i qytetarëve është më i ulët në krahasim me vendet e tjera, por sfidat ekonomike dhe mungesa e perspektivave për të rinjtë mbeten një arsye kryesore për kërkesat për azil.

Bosnja dhe Hercegovina: 750 kërkesa për azil – Popullsi 3.2 milionë Me 750 kërkesa për azil dhe një popullsi prej rreth 3.2 milionë banorësh, Bosnja dhe Hercegovina gjithashtu përballet me probleme të brendshme që nxisin emigrimin. Përçarjet etnike dhe tensionet politike pengojnë zhvillimin ekonomik dhe përmirësimin e kushteve të jetesës. Mali i Zi: 182 kërkesa për azil – Popullsi 620,000 Mali i Zi, me një popullsi prej rreth 620,000 banorësh dhe 182 kërkesa për azil, ka një shkallë më të ulët të largimeve, por sfidat e brendshme ekonomike dhe mungesa e stabilitetit janë të ngjashme me ato të vendeve të tjera të rajonit.

Të dhënat e EUAA-së tregojnë një pamje të qartë të një rajoni që përballet me sfida të mëdha sociale dhe politike. Keqmenaxhimi ekonomik, korrupsioni i përhapur dhe mungesa e mundësive për zhvillim janë faktorë kryesorë që po nxisin qytetarët e Ballkanit Perëndimor të kërkojnë azil në vendet e BE-së. Kjo valë emigrimi nuk është thjesht një shprehje e dëshirës për një jetë më të mirë, por një sinjal i qartë që kërkon ndërhyrje të thella strukturore për të ndryshuar kushtet e jetesës në këto vende. Forumi Intelektual dhe ne si ekip do të bëjmë çmos që këto trende negative të ndalen dhe ta rikthejmë shpresën në Kosovë.

Forumi Intelektual Prof.Asoc. Dr. Artan Nimani