Orizi i zi ka qenë prej kohësh i njohur si një ilaç për veshkat, mëlçinë dhe dispepsi.
Ai ka qenë i pranishëm në menytë aziatike për mijëra vjet, dhe gjatë mbretërimit të perandorëve kinezë ishte i njohur si “oriz i ndaluar”. Në fakt, ai u rrit në sasi të vogla sepse ishte menduar vetëm për perandorin dhe familjen perandorake dhe për familje të tjera të respektuara, ndërsa masave të gjera nuk u lejohej ta rritnin ose ta konsumonin.
Megjithëse nuk ka më statusin e një ushqimi të “ndaluar”, prodhimi i tij është ende më i ulët se prodhimi i orizit kafe ose të bardhë. Ky oriz u detyrohet pigmentit të tij të errët antocianinave. Këta janë antioksidues të fuqishëm të tretshëm në ujë që parandalojnë formimin e pllakave në arterie dhe kështu parandalojnë sulmet në zemër.
Këta antioksidues kontrollojnë nivelet e kolesterolit më mirë se çdo përbërës tjetër ushqimor, ndërsa mbrojnë gjithashtu nga radikalet e lira dhe zvogëlojnë proceset inflamatore në trup. Një studim shkencor i kryer në 2010 në Amerikë provoi se orizi i zi përmban më shumë antioksidues sesa boronicat.
Gjithashtu, hulumtimet kanë treguar se orizi i zi përmirëson funksionin e trurit dhe ngadalëson ndjeshëm plakjen e trurit. Disa grupe të antioksiduesve, midis të cilave janë kryesisht antocianina, përmirësojnë proceset e të mësuarit dhe kujtesës.
Rreth 160 kalori dhe një bollëk fito-nutricientësh gjenden në vetëm gjysmë filxhani oriz të zi të gatuar, dhe përveç kësaj është një burim i mirë i fibrave, hekurit, bakrit dhe proteinave.
Konsumimi i orizit të zi ndihmon në pastrimin e trupit nga produktet e dëmshme të mbeturinave dhe parandalon formimin e mëlçisë yndyrore. Për shkak se përmban fibra të dobishme, ai parandalon kapsllëkun, fryrjen e barkut dhe probleme të tjera të tretjes. Fibrat e këtij orizi lidhen me produktet e mbetjeve, duke e bërë më të lehtë largimin e tyre nga trupi. Falë kësaj, ky oriz është një zgjedhje ideale për të gjithë ata që duan të humbin peshë.
Orizi i zi përmban fibra që ngadalëson thithjen e glukozës. Glukoza absorbohet kështu në trup për një periudhë të gjatë kohore dhe kështu parandalon një rritje të papritur të sheqerit në gjak. Nga ana tjetër, orizi i bardhë kontribuon në rezistencën e trupit ndaj insulinës, duke rritur kështu rrezikun e diabetit.
Kjo është arsyeja pse orizi i zi rekomandohet për ata që kanë fazën fillestare të diabetit, si dhe për njerëzit me mbipeshë. Duke e konsumuar atë, truri merr shpejt sinjale të ngopjes dhe për këtë arsye nuk ka rrezik të mbingopjes.