×
  • Lajme
  • Botë
  • Lajme / Botë

    Miliona dokumente shkencore shpërndahen ilegalisht në internet

    Insajderi
    12 February 2016 - 20:00
    Klikoni Këtu për t'u bërë pjesë e kanalit zyrtar të Gazetës Insajderi në Viber.

    Një studiuese nga Rusia ka bërë më shumë se 48 milionë artikuj të dokumenteve- pothuajse çdo letër e vetme është rishikuar dhe publikuar – të cilat i ka vënë në dispozicion të internetit, njofton sajti Sciencealert.com. Dhe ajo tani po refuzon ta mbyllë faqen, pavarësisht një urdhri të gjykatës dhe një padie nga Elsevier, një nga botuesit më të mëdhenj në botë të dokumenteve, raporton Insajderi.

    Për ata që nuk e kanë parë ende atë, sajti në pyetje është Sci-Hub, dhe është një lloj “Pirate-bay” (sajt që përbën gjëra në internet në mënyrë ilegale) i shkencës.

    Ajo është themeluar në vitin 2011 nga neuro-shkencëtarja Alexandra Elbakyan, e cila ishte e irrituar se ajo nuk mund ta përballonte  hyrjen në artikuj të nevojshme për kërkimin e saj, dhe që atëherë ajo ka shkarkuar me qindra e mijëra letra në ditë. Por në fund të vitit të kaluar, vendi u urdhërua që do të merrej në konsideratë nga një gjykatë e qarkut në Nju Jork – një vendim që Elbakyan ka vendosur për ta luftuar, duke shkaktuar një debat të gjerë në opinion.

    “Pagesa prej 32 dollarë është thjeshtë shumë e lartë për ta bërë një kërkim shkencor, dhe për të lexuar libra që të duhen. Unë i mora këto dokumente duke i hakuar ato”, I tha Elbakyan sajtit Torrent Freak vitin e kaluar.

    Nëse kjo tingëllon sikur një ditë e Robin Hudit në luftë, kjo për shkak se ajo është disi e tillë. Por në këtë histori nuk është që vetëm të varfrit nuk kanë qasje në punime shkencore –  abonimet në këtë ditarë janë aqë të shtrenjta sa edhe universitetet kryesore si Harvardi apo Conelli nuk mund ta përballojnë atë. Hulumtuesit kanë marrë një qëndrim, që të bojkotojnë botuesin Elsevier pjesërisht për shkak të tarifave të larta që ka vendosur.

    Mos na merrni neve gabim, botuesit e gazetave kanë bërë një punë të mirë në tërësi – ata kanë inkurajuar kërkuesit që të bëjnë kërkime edhe më të mira, dhe para se të dilnin në internet, ato ishin vendimtare në marrjen e dijës së nevojshme.

    Por në vitet e fundit, gjithnjë e më shumë njerëz kanë filluar të pyesin nëse ata janë ende duke ndihmuar përparimin e shkencës. Në fakt, në disa raste, “botim ose dështim ‘mentaliteti, po krijon më shumë probleme sesa zgjidhje, me një numër në rritje të botuesve që kanë akuzuar kërkuesit për publikimin e punës së tyre.

    “Ata ndihen nën presion për të bërë këtë”, i shkroi Elbakyan në një letër të hapur gjyqtarit të Neë York-ut vitin e kaluar. “Nëse një studiues dëshiron të njihet, të bëjë një karrierë – ai ose ajo duhet të ketë publikime në revista të tilla”, shtoi Elbakyan.

    Sajti Sci-Hub punon në dy faza. Para së gjithash kur kërkoni një dokument apo letër, Sci-Hub ju ndihmon që ju ta shkarkoni atë përmes “shokut” të tij piratë “LibGen”, i cili bënë “vjedhjen” e dokumenteve.

     

    OP-ED
    Nga Rubrika

    © 2016-2024 Gazeta Online Insajderi - Të gjitha të drejtat e rezervuara.

    Impressum

    Kontakt

    Trademark