Nuk janë vetëm bizneset dhe qytetarët që ankohen për mungesë të rrymës në vend. Problemeve të mungesës dhe reduktimeve të energjisë elektrike në Kosovë, Komisioni Evropian i ka kushtuar një pjesë të veçantë në raportin e fundit të progresit për vendin.

Rryma e pasigurtë dhe problemet me prodhimin dhe furnizimin me energji elektrike, janë sfidat kryesore të zhvillimit ekonomik të Kosovës, thuhet në raport.

Kosova ka dështuar të zvogëlojë humbjet në rrjetin e energjisë elektrike deri sa kapacitetet aktuale prodhuese të energjisë elektrike, vlerësohen si të pasigurta.

‘Kosovës i duhet të fillojë përgatitjet për dekomisionimin e njësive të Kosovës A, duke përfshirë edhe identifikimin e lokacionit për hudhjen e mbetjeve të rrezikshme të këtij termocentrali, deri sa rekomandohet edhe ndërmarrja urgjente e investimeve në Kosovën B, me qëllim të zvogëlimit të vlerave të ndotjes’, thuhet në pjesë për energji elektrike në raportin e fundit të progresit.

Në anën tjetër, problemet politike me Serbinë kanë ndikuar që linja e re e transmisionit me Shqipërinë, të mos jetë ende funksionale. Madje, edhe në fushën e gasit, Kosova është ende në fazat e studimeve fillestare dhe është larg të qenit pjesë e projekteve të furnizimit me gas.

‘KEK duhet të përcaktojë orarin e të gjitha punëve në kuadër të asistencës së planifikuar të BE-së për renovimin e Kosovës B, në mënyrë që ajo të jetë në përputhje me dispozitat e Direktivës për emetimet e pluhurit dhe NOx’, thuhet në raport.

Problemet e furnizimit me energji elektrike janë vlerësuar si sfidë kryesore e të bërit biznes edhe nga vetë bizneset. Raporte të anketimit të USAID, theksojnë se bizneset humbin mbi 300 milion euro në vit për shkak të furnizimit jo-të rregullt me energji elektrike.

‘Qeveria ka nënshkruar marrëveshje komerciale me tenderuesin për ndërtimin e Kosovës së Re, termocentralit 500 megavatësh, ndërtimi i të cilit do të fillojë në vitin 2019’, thuhet në raport, në të cilin edhe rekomandohen studime shtesë për projektin.

Kosova do të zvogëlojë vlerat e ndotjes nga termocentralet nga viti 2023, kur edhe pritet të dekomisionohet Kosova A dhe të fillojë operimi i termocentralit të ri me kapacitet prej 500 megavatësh, thuhet në Strategjinë e Energjisë së vendit.

Kësisoji, ‘Kosova e Re’ do të ndikojë në zvogëlimin e ndotjes së ajrit, ndotje kjo e shkaktuar nga impiantet e stërvjetëruara të Kosovës në Obiliq si do të sigurojë furnizim të rregullt dhe pavarësi energjetike për Kosovën.

Termocentrali i ri i paralajmëruar i Kosovës, përmes zvogëlimit radikal të ndotjes, do të plotësoj të gjitha standardet e përcaktuara të Komisionit Evropian.