Yevgeny Prigozhin me sa duket ka vdekur, por fantazma e tij mund të jetë duke e përndjekur presidentin rus Vladimir Putin, i cili dy muaj më parë e quajti atë si tradhtar pas grushtit të dështuar kundër tij. Kështu e vlerëson ndër të tjera vdekjen e kreut të Wagner kolumnisti David Ignatius në shkrimin e tij në Washington Post.

Vdekja e liderit Wagner gjatë rrëzimit të aeroplanit në të cilin ndodhej duket se e qartëson tablonë me presidentin rus, i cili thuhet se “nuk fal kurrë”. Por spekulimet rreth mënyrës sesi u vra Prigozhin do të përforcojnë ndjenjën se vendi është kthyer në një periudhë paqëndrueshmërie që të kujton kohërat e mëparshme dhe më të errëta.

Siç tha analisti rus në Carnegie Endowment for International Peace, “çfarëdo që  t’i ndodhë atij, ajo do të shihet nga elita ruse si një akt hakmarrjeje”. Në të njëjtën kohë, një muaj më parë drejtori i CIA-s William Burns deklaroi se “Putini është një apostull i hakmarrjes”.

Nëse lajmi për vdekjen e Prigozhin konfirmohet në ndonjë mënyrë, Putin e ka të sigurt pozicionin e tij. Njeriu që ai kishte akuzuar për “rebelim dhe tradhëti” nuk është më. Ushtria ruse do të vazhdojë të qëndrojë në Ukrainë. Pozicioni i Putinit në pushtet do të jetë më i qëndrueshëm se dy muaj më parë, kur Prigozhin urdhëroi mercenarët e tij të përparonin drejt Moskës, vëren më tej kolumnisti.

Por politika e Putinit është njollosur, ndoshta në mënyrë të pariparueshme. Ai i ka përballuar stuhitë e së kaluarës për shkak të rolit të tij si arbitër i elitës ruse dhe reputacionit të tij për vendosmëri. Rebelimi i Prigozhin i lëndoi të dy, disa anëtarë të rrethit të brendshëm të presidentit thuhet se ndajnë kritikat e Prigozhin për pushtimin impulsiv të Ukrainës. Analistët besojnë se dyshimet shtrihen në shërbimet ruse të sigurisë. Këto pyetje do të vazhdojnë të ekzistojnë, shton ai.

Pas rrëzimit të Embraer, disa nga pasardhësit e Prigozhin kërcënuan në mediat sociale se do të organizonin një tjetër “marshim në Moskë”. Por theksohet se ata nuk i kanë mjetet për të realizuar këtë kërcënim. Por rrëzimi i Prigozhin mund të nxisë ankthin politik rus në vend që ta zbusë atë.

Kujtohet se analistë të ndryshëm kanë vënë re rrethin e zgjeruar të skepticizmit brenda elitës ruse në lidhje me vendimet e jashtme të presidentit rus. Pushtimi i pamatur në shkallë të plotë i Ukrainës në shkurt 2022 është shembulli më i mrekullueshëm. Por Putini është penguar në mënyra të tjera që atëherë:

Ai e vonoi mobilizimin e ushtrisë ruse shumë kohë pasi u bë e qartë se lufta nuk do të përfundonte shpejt. Ai ishte i pavendosur nëse do të tërhiqte trupat e tij nga një rrethim i mundshëm vjeshtën e kaluar në Kherson, dhe kur Prigozhin nisi kryengritjen e tij, Putinit i duhej një ditë për të reaguar me vendosmëri.

Në mënyrë paradoksale, konsolidimi i pushtetit i Putinit ndoshta redukton rrezikun e përshkallëzimit në Ukrainë. Vjeshtën e kaluar, kur linjat ruse po pësonin disfatë në Kharkiv dhe Kherson, analistët panë një rrezik real që ai të përdorte në mënyrë rutinore armë bërthamore për të parandaluar një disfatë katastrofike. Tani, ky rrezik është zbehur.

Kina mbetet jetike për mbijetesën ushtarake dhe politike të Putinit. Për Pekinin, gjithashtu, rënia e Prigozhin mund të jetë një nxitës i besimit. Zyrtarët kinezë u kanë thënë diplomatëve amerikanë muajt e fundit se janë të shqetësuar për qëndrimin e Rusisë në Ukrainë dhe kanë përgatitur një plan paqeje si një rrugë e mundshme daljeje.

Diku tjetër ai thotë se ka një konsensus në rritje në Uashington se trupat ukrainase nuk ka gjasa të arrijnë në Detin e Zi këtë vit, çmimi që Ukraina po kërkon të fitojë me kundërsulmin e saj. Por edhe kështu, disa zyrtarë ende besojnë se sulmet e Ukrainës mund të tronditin ushtrinë ruse, duke reduktuar në mënyrë të qëndrueshme infrastrukturën logjistike dhe qendrat e komandës dhe kontrollit.

Ndërkohë, Volodymyr Zelensky gjithashtu ka të ngjarë të përshkallëzojë përpjekjet e tij për të sjellë luftën në Rusi, përmes sulmeve me dronë dhe sulmeve ndërkufitare.

Mesazhi i liderit të Wagnerit për Rusinë ishte se lufta nuk ia vlente koston e tmerrshme që kombi po paguante me gjak dhe thesar. Ai e theksoi këtë duke vënë në pikëpyetje udhëheqjen e ekipit të Putinit dhe, nënkuptuar, vetë Putinin. Lufta në Ukrainë bazohej në një gënjeshtër, tha Prigozhin më 23 qershor, një ditë para se mercenarët e tij të marshonin në Moskë.

“Asgjë e jashtëzakonshme nuk po ndodhte në prag të 24 shkurtit”, ditën kur Rusia sulmoi vitin e kaluar. “Grupi oligarkik që sundon Rusinë kishte nevojë për luftën”, tha ai në mënyrë karakteristike dhe shtoi se “bastardët e sëmurë mendorë vendosën: “Nuk ka problem, ne do të hedhim disa mijëra rusë si mish. Ata do të vdesin nën zjarrin e artilerisë, por ne do të marrim atë që duam”.

Kjo kritikë instinktive e Prigozhin do të mbijetojë, dhe nëse Ukraina dhe aleatët e saj perëndimorë do të vazhdojnë luftën vitin e ardhshëm, ajo mund të bëhet më e fortë, përfundon analisti amerikan./abcnews.al/